លោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន  ម៉ារកូស (Marcos) 

Bong : SoRith

នយោបាយក្នុងស្រុករបស់ហ្វីលីពីនស្ថិតក្នុងភាពចលាចល បន្ទាប់ពីអតីតមេដឹកនាំ រ៉ូដរីហ្គោ ឌូតឺតេ (Rodrigo Duterte) ត្រូវបានចាប់ខ្លួនតាមដីការបស់ ICC ក្នុងទង្វើដែលអាចឆ្លុះបញ្ចាំងពីការបែកបាក់រវាងគ្រួសារនយោបាយពីរត្រកូល ។

លោក ឌូតឺតេ អតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនពីឆ្នាំ 2016 ដល់ឆ្នាំ 2022 ហើយបានងាកមកចាប់ដៃជាមួយត្រកូល ម៉ារកូស (Marcos) ក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ 2022 ដើម្បីរុញលោក ហ៊្វែរឌីណង់ ម៉ារកូស ជូនៀ (Ferdinand Marcos Jr.) ឬ បុងបុង (Bongbong) ទៅកាន់កៅអីប្រធានាធិបតី និងលោកស្រី សារ៉ា ឌូតឺតេ (Sara Duterte) កូនលោក ឌូតឺតេ ទៅកាន់កៅអីអនុប្រធានាធិបតី ចំពេលមានការរំពឹងទុកថា លោកស្រី សារ៉ា នឹងឈរឈ្មោះជាប្រធានាធិបតីនៅឆ្នាំ 2028 ដោយមានការគាំទ្រផ្នែកនយោបាយពីត្រកូល ម៉ារកូស ផងដែរ។

លោក ឌូតឺតេ សង្ឃឹមថា សម្ព័ន្ធភាពជិតស្និទ្ធរវាងត្រកូលទាំងពីរ នឹងការពារគាត់ពីការកាត់ទោសបន្ទាប់ពីការចុះចេញពីតំណែង។ ដំបូងឡើយ បុងបុង បានបដិសេធមិនសហការជាមួយតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ (ICC) ទេ ប៉ុន្តែការប្រេះឆារវាងត្រកូលទាំងពីរបានធ្វើឱ្យអាកប្បកិរិយារបស់ បុងបុង ផ្លាស់ប្តូរ 180 ដឺក្រេ ។

ជម្លោះផ្ទុះឡើង នៅពេលដែលលោកស្រី សារ៉ា ខកខានកាន់តំណែងរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ នៅពេលដែល បុងបុង ចាប់ផ្តើមអនុវត្តគោលនយោបាយដែលប្រឆាំងនឹងលោក ឌូតឺតេ ។តើវាមានន័យថា ជាការស្តារទំនាក់ទំនងរវាងហ្វីលីពីន និងសហរដ្ឋអាមេរិក និងការប្រកាន់ជំហរតឹងរ៉ឹងលើប្រទេសចិន និងការបញ្ចប់សង្គ្រាមគ្រឿងញៀន!

ភាព​តានតឹង​រវាង​ត្រកូល​ទាំង​ពីរ​ឈាន​ដល់​ចំណុច​ពុះ​កញ្ជ្រោល​ បន្ទាប់​ពីលោកស្រី សារ៉ា ​គំរាម​ជួល​ឃាតក​រមក​សម្លាប់​ បុង​បុង ភរិយា និងប្រធានសភា ប្រសិនបើ​លោកស្រី​ក្លាយជា​គោលដៅ​នៃ​ការធ្វើឃាត​នាពេល​អនាគត​។

លោកស្រីអនុប្រធានាធិបតី សារ៉ា កូនលោក ឌូតឺតេ

នេះ​នាំ​ឱ្យ​មាន​ការ​ដាក់​ញត្តិ​ជា​បន្ទាន់​ដើម្បី​ដក​លោកស្រី សារ៉ា ​ចេញ​ពី​តំណែង។ ប្រសិនបើ សារ៉ា ត្រូវបានចោទប្រកាន់នៅក្នុងព្រឹទ្ធសភានៅឆ្នាំនេះ លោកស្រី​នឹង​ត្រូវ​បាន​ហាមប្រាម​ពី​ការ​កាន់​តំណែង​នយោបាយ​ជាន់ខ្ពស់ ហើយ​បាន​បំបែក​ក្តី​សុបិន្ត​របស់​លោកស្រី​ក្នុង​ការ​ឈរ​ឈ្មោះ​ជា​ប្រធានាធិបតី​នៅ​ឆ្នាំ 2028 ។

យុទ្ធសាស្ត្ររបស់លោក ម៉ារកូស សម្រាប់ដោះស្រាយជាមួយគូប្រជែងនយោបាយ វា​ជា​ការ​ប្រើ​ច្បាប់ និង​នយោបាយ ​ដើម្បី​បង្ខូច​អំណាច​របស់​គ្រួសារ ឌូតឺតេ  ប៉ុន្តែយុទ្ធសាស្ត្របែបនេះគឺពោរពេញទៅដោយហានិភ័យច្រើន ខណៈដែលគ្រួសារលោក ឌូតឺតេ នៅតែមានមូលដ្ឋានគាំទ្រច្រើន ហើយ​ការ​មិន​ពេញ​ចិត្ត​នឹង​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​អាច​ឈាន​ដល់​ការ​ញុះញង់ ដើម្បីតវ៉ាប្រឆាំងនឹងដំណើរការកាត់ទោសលោកស្រី សារ៉ា ។

ការបោះឆ្នោតពាក់កណ្តាលអាណត្តិនៅខែឧសភា គឺជាការសាកល្បងដ៏សំខាន់មួយអំពីឥទ្ធិពលនយោបាយរបស់គ្រួសារ ម៉ារកូស និង ឌូតឺតេ ។ ការស្ទង់មតិរបស់ស្ថានីយ៍អាកាសធាតុសង្គម (Social Weather Stations = SWS) ក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ 2022 បានបង្ហាញថា សាធារណជនជាង 88% នៅតែពេញចិត្តនឹងការអនុវត្តរបស់លោក ឌូតឺតេ  ។

អតីតមេដឹកនាំ រ៉ូដរីហ្គោ ឌូតឺតេ (Rodrigo Duterte)

ការចាប់ខ្លួនលោក ឌូតឺតេ ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការកំណត់របស់តុលាការ

ការចាប់ខ្លួនអតីតមេដឹកនាំហ្វីលីពីន ឌូតឺតេ ឆ្លុះបញ្ចាំងពីដែនកំណត់នៃអំណាចរបស់តុលាការ ដោយសារតែ ICC ពឹងផ្អែកលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពីរដ្ឋាភិបាល។ បើ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​សហការ ការចាប់ខ្លួនគឺស្ទើរតែមិនអាចទៅរួចទេ ។

អ្នកវិភាគផ្តល់ទស្សនៈថា ការចាប់ខ្លួនលោក ឌូតឺតេ វានឹងប៉ះពាល់ដល់នយោបាយអន្តរជាតិផងដែរដោយសារតែការចាប់ខ្លួនត្រូវបានផ្តល់អភ័យឯកសិទ្ធិ ។ ប្រការនេះបានធ្វើឱ្យមេដឹកនាំប្រទេសជាច្រើនមានការប្រុងប្រយ័ត្ន ហើយអាចនាំឱ្យមានសំណួរថា ហេតុអ្វីបានជាដីកាចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំធំៗ ដូចជាប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន ឬអ្នកផ្សេងទៀតនៅក្នុងប្រទេសជាច្រើនមិនត្រូវបានអនុវត្ត ប៉ុន្តែ​នៅ​ហ្វីលីពីន វា​ងាយ​នឹង​ចាប់​ពួក​គេ?